Is het voor een man toegestaan om handen te schudden met een niet-mahram vrouw? En geldt dezelfde regeling ook voor een vrouw die hand geeft aan een niet-mahram man?
Binnen deze kwestie bestaat wat meningsverschil over tussen de geleerden. Meerderheid zijn van mening dat het schudden van handen bij huid op huid contact niet toegestaan is tussen niet-mahrams. Anderen zijn van mening dat dit afgeraden is, en de overige zien er geen probleem in.
In dit artikel kom je te weten of het toegestaan is om handen te schudden met een niet-mahram.
In de overleveringen over het geven van Bay'ah zien we dat het gewoonlijk is om de hand te schudden. Onder de mannen is dit namelijk een Sunnah. In de overleveringen over het geven van Bay'ah zien we dat er een verschil is tussen hoe mannen Bay'ah gaven en hoe vrouwen dit deden.
De vrouwen wilden Bay'ah geven aan de Profeet (ﷺ), en om dit te doen is een handdruk vereist. Dus strekten zij hun handen uit, en de Profeet (ﷺ) zei dat hij geen handen schud met vrouwen (zonder barriére).
Umayma bint Ruqayqa overleverde:
"Ik ging naar de Boodschapper van Allah (ﷺ) met de vrouwen die een eed van trouw aan hem wilden afleggen. Zij zeiden, 'Boodschapper van Allah! Wij beloven u dat wij niets met Allah zullen associëren, niet zullen stelen, geen overspel zullen plegen, onze kinderen niet zullen doden, noch enige leugen die wij hebben bedacht tussen onze handen en voeten zullen produceren, en om u niet ongehoorzaam te zijn in wat bekend is.'
De Boodschapper van Allah, moge Allah hem zegenen en vrede schenken, zei: 'In wat je kan en waar je toe in staat bent.'"
Umayma vervolgde: "Ze zeiden: 'Allah en Zijn Boodschapper zijn barmhartiger jegens ons dan wijzelf. Kom, laten we onze handen schudden, oh Boodschapper van Allah' De Boodschapper van Allah, moge Allah hem zegenen en vrede schenken, zei: 'Ik schud geen handen met vrouwen. Mijn woord aan honderd vrouwen is als mijn woord aan één vrouw.'"
[Muwatta 1812]
Bij het zweren van trouw was het dus een gewoonte om de hand te schudden. De Profeet (ﷺ) deed dit alleen in sommige gevallen als hij een kledingstuk aan zijn hand droeg.
أخبرنا وكيع بن الجراح ويعلى بن عبيد وابن نمير قالوا أخبرنا إسماعيل بن أبي خالد عن قيس بن أبي حازم ان النسوة لما جئن يبايعن النبي صلى الله عليه وسلم بسط رداءه فوق يده فبايعهن من وراء الرداء ورجع نسوة لم يبايعهن وخشين الشرط وبايع اخر من وراء الرداء وقال صلى الله عليه وسلم: ان في الجنة منكن، وقبض أصابعه كأنه يقلل
[الطبقات الكبرى - محمد بن سعد - ج ٨ - الصفحة ٦]
Qays Ibn Abi Haazim zei:
"Toen de vrouwen kwamen om trouw te zweren aan de Profeet (ﷺ), spreidde hij een kledingstuk over zijn hand en schudde hij hun handen van achter dit kledingstuk. Daarna kwamen sommige vrouwen terug die nog geen trouw hadden gezworen en deden dit als nog, en de Profeet (ﷺ) schudde hun hand van achter een kledingstuk."
[Tabaqat al-Kubra volume 8 pagina 6]
(9832) - أخبرنا عبد الرزاق عن الثوري عن منصور عن إبراهيم قال: كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يصافح النساء وعلى يده ثوب
[المصنف - عبد الرزاق الصنعاني - ج ٦ - الصفحة ٩]
Ibrahim an-Nakha'ee zei:
"De Profeet (ﷺ) schudde vrouwen de hand terwijl hij een kledingstuk aan zijn hand droeg."
[Musannaf Abdurrazzaaq #9832]
حدثنا عبد الله بن إدريس الأودي عن حصين بن عبد الرحمن عن عامر الشعبي قال بايع النبي صلى الله عليه وسلم النساء وعلى يده ثوب
[الطبقات الكبرى - محمد بن سعد - ج ٨ - الصفحة ٥]
Al-Sha'bi zei:
"De Profeet (ﷺ) droeg een kledingstuk aan zijn hand wanneer er trouw werd gezworen."
[Tabaqat al-Kubra volume 8 pagina 5]
قال إسحاق: إنَّما بايعهنَّ النبيُّ -صلى اللَّه عليه وسلم- وعلى يده الثوب
[مسائل الكوسج ٣٢٧٨]
Ishaaq Ibn Rahawayh zei:
"De Profeet (ﷺ) droeg een kledingstuk aan zijn hand wanneer er trouw werd gezworen."
[Masaail Kawsaj 3278]
حدثنا إبراهيم بن عبد الله ، ثنا محمد بن إسحاق ، ثنا قتيبة بن سعيد ، ثنا جرير ، عن منصور ، عن إبراهيم . قال : لقيتني امرأة فأردت أن أصافحها فجعلت على يدي ثوبا ، فكشفت قناعها فإذا امرأة من الحي قد اكتهلت ، فصافحتها وليس على يدي شيء
[حلية الأولياء - ج ٤ - الصفحة ٢٢٩]
Ibrahim an-Nakha'ee zei:
"Er kwam een vrouw naar me toe en ik wilde haar de hand schudden, dus gaf ze me een kledingstuk voor op mijn hand. Vervolgens deed ze haar gezichtssluier af en zag ik dat ze een oude vrouw was. Dus ik schudde haar de hand zonder dat er iets op mijn hand was."
[Hilyatul Awliya volume 4 pagina 229]
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ، حَدَّثَنَا سُفْيَانُ، عَنْ قَيْسِ بْنِ مُسْلِمٍ، عَنْ طَارِقِ بْنِ شِهَابٍ، عَنْ أَبِي مُوسَى ـ رضى الله عنه ـ ... ثُمَّ أَمَرَنِي فَأَحْلَلْتُ فَأَتَيْتُ امْرَأَةً مِنْ قَوْمِي فَمَشَطَتْنِي، أَوْ غَسَلَتْ رَأْسِي،
[صحيح البخاري ١٥٥٩]
Abu Musa al-Ash'ari zei:
"Ik voerde Umrah uit en ging toen naar een van de vrouwen van mijn stam, en zij kamde of waste mijn haar."
[Sahih al-Bukhari 1559]
حدثنا أبو داود عن شعبة قال: سمعت قتادة يقول: سافرت مع امرأة إلى مكة وإن فيها لبقة فكانت تغسل رأسي أو تفلي رأسي
[المصنف - ابن أبي شيبة الكوفي - ج ٣ - الصفحة ٤١٩]
Qatada zei:
"Ik ging op reis naar Mekka en een vaardige vrouw wastte mijn hoofd of reinigde mijn haar."
[Musannaf Ibn Abi Shaybah pagina 419]
De welbekende overlevering van Ma'qal Ibn Yassar vertelt dat het voor een man beter is om gestoken te worden met een ijzeren draad dan dat hij een vrouw aanraakt die geen mahram is.
Hieronder vertellen we je meer over deze overlevering en of deze authentiek is.
حدثنا عبدان بن أحمد ثنا نصر بن علي قال أنا أبي ثنا شداد بن سعيد عن أبي العلاء حدثني معقل بن يسار قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم لأن يطعن في رأس رجل بمخيط من حديد خير له من أن يمس امرأة لا تحل له
[المعجم الكبير - الطبراني - ج ٢٠ - الصفحة ٢١٢]
Ma'qil Ibn Yassar overleverde dat de Profeet (ﷺ) zei:
"Dat er in de hoofd van een man een ijzeren draad wordt gestoken is beter voor hem dan dat hij een vrouw raakt die niet toegestaan is voor hem."
[Al-Muj'am al-Kabir volume 2 pagina 212]
Alhoewel deze overlevering een sterke keten heeft, kan het niet met zekerheid worden gezegd dat de overlevering helemaal correct is. Dit komt namelijk door de overleveraar Shaddad ibn Sa'eed, wie betrouwbaar is maar soms fouten maakt.
De correctere overlevering van Ma'qil Ibn Yassar staat in een overlevering van Musannaf Ibn Abi Shaybah. Daarin wordt Shaddad Ibn Sa'eed vervangen met een andere overleveraar genaamd Bashir Ibn 'Uqbah, wiens betrouwbaarheid sterker is dan Shaddad Ibn Sa'eed.
حدثنا أبو أسامة عن بشير بن عقبة قال: حدثني يزيد بن عبد الله بن الشخير عن معقل بن يسار قال: لان يعمد أحدكم إلى مخيط فيغرز به في رأسي أحب إلي من أن تغسل رأسي امرأة ليست مني ذات محرم.
[المصنف - ابن أبي شيبة الكوفي - ج ٣ - الصفحة ٤١٩]
Ma'qil Ibn Yassar zei:
"Dat een van jullie een ijzeren draad pakt en deze door mijn hoofd steekt is mij geliefder dan dat een niet-mahram vrouw mijn hoofd wast."
[Musannaf Ibn Abi Shaybah pagina 419]
Hierop kunnen we dus zeggen dat de overlevering in Musannaf Ibn Abi Shaybah op gezag van Ma'qal sterker is dan die in Al-Tabarani.
Het is waarschijnlijk dat Shaddad Ibn Sa'eed een fout maakte door een andere bewoording toe te schrijven aan Ma'qal Ibn Yassar en door te beweren dat hij het van de Profeet (ﷺ) overleverde.
En stel dat de overlevering in Al-Tabarani authentiek geweest zou zijn, dan wordt het woordje 'raken' niet begrepen als het aanraken, maar eerder het begaan van Zina. Dat komt omdat de overlevering het heeft over "لمس", wat een Arabisch woordje is dat refereert naar geslachtsgemeenschap.
Het is volgens de mening die wij volgen verboden voor mannen om jonge vrouwen de hand te schudden, zelfde geldt andersom. Wel kan dit wanneer een handschoen wordt gedragen.
Wat betreft het schudden van de hand van oude vrouwen en oude mannen, dit is op basis van de overleveringen van Ibrahim an-Nakh'aee en anderen die het toelieten om hun haar te reinigen door een vrouw.
Abu Athari schrijft over basisprincipes binnen de Islam. Hij zet zijn kritische en goed onderzochte wijze in om de correcte kennis te verspreiden.
Zit je met vragen waar je graag een antwoord op wilt krijgen? Stel jouw algemene of specifieke vraag over de Islam. We staan voor je klaar en geven je binnen 48 uur antwoord.
Vraag stellen