Het Salafisme, ook wel bekend als de salafibeweging of salafiyyah, is een sekte. De aanhangers hiervan beweren zich te richten tot het volgen van de Salaf Saliheen, wat vrome voorgangers betekent.
Binnen het Salafisme worden echter ideeën en leerstellingen van geleerden gevolgd die na de Salaf Saliheen leefden. Bijvoorbeeld: Ibn Taymiyyah, Ibn al-Qayyim en Mohammed ibn Abdul-Wahhab.
Figuren binnen het Salafisme die verantwoordelijk zijn voor de verspreiding van deze leer, zijn onder andere: Al-Albani, Ibn al-Uthaymeen, Ibn Baz, Rabi' al-Madkhali en Saleh al-Fawzan.
Zij die beweren het Salafisme te volgen, wijken daarmee af van de oorspronkelijke betekenis van de term.
Hierdoor kan worden geconcludeerd dat zij die beweren het Salafisme te volgen, in feite niet de kernleer van deze stroming naleven.
Een meer passende term zou 'Khalafisme' zijn geweest, verwijzend naar de Khalaf, de nakomelingen. Binnen de islamitische context duidt Khalaf op geleerden die na de Salaf Saliheen komen.
Dus wat zijn de kernpunten van degenen die zich toeschrijven aan het Salafisme, maar in werkelijkheid haar oorspronkelijke betekenis niet naleven?
Er zijn verschillende belangrijke kernpunten binnen deze stroming. Een daarvan is hun nadruk op het terugkeren naar het begrip van de Salaf Saliheen, hoewel dit in werkelijkheid niet volledig wordt nageleefd.
De Salaf Saliheen verwijst naar een groep geleerden uit de eerste drie generaties van de islam.
Als er consistentie zou zijn binnen deze sekte, zouden de aanhangers ook sterke afkeur hebben bij het volgen van geleerden die na de Salaf Saliheen kwamen. Helaas is dat niet het geval.
Salafisten hechten veel waarde aan het naleven van bepaalde verrichtingen van de Sunnah (de tradities van de Profeet Mohammed). Zo dragen bijvoorbeeld de mannen hun broeken boven de enkel en kleden vrouwen zich bedekt.
Omdat Salafisten zo veel waarde hechten aan het volgen van de Sunnah, verwerpen zij praktijken die hier niet van afkomen. Denk bijvoorbeeld aan het vieren van verjaardagen, seculiere feesten en participeren in democratische structuren.
Het doel van Salafisten is om de Sunnah na te leven en zo de uitspraken van de Profeet Mohammed te volgen en zijn daden te imiteren. Zo leven zij graag op de traditionele wijze zoals overgeleverd in de authentieke overleveringen van de Profeet.
Enkele zaken hiervan betreffen het gebruiken van de siwak, het hebben van een lange baard voor mannen, het vermijden van het actief beluisteren van muziek en de gezichtsbedekking voor vrouwen. Dit zijn enkele aspecten van de traditionele visie op de islam.
Alhoewel Salafisten erom bekend staan deze zaken aan te houden, zijn er ook andere stromingen die beweren de traditionele wijze van islam te volgen en deze kwesties ook praktiseren.
Op basis van deze traditionele daden is dus niet meteen te herleiden dat een persoon het salafisme aanhangt.
Het Salafisme staat bekend om het afwijzen van sektes die zich toeschrijven aan de Islam. Denk bijvoorbeeld aan sjiisme, soefisme en liberale stromingen.
Salafisten hechten meer waarde aan de waarheid dan aan het streven naar eenheid met stromingen die hun visie tegenspreken, wat ironisch genoeg overeenkomt met de oorspronkelijke betekenis van het 'Salafisme'.
Hoewel Salafisten een sterke afkeer hebben van andere stromingen, spreken ze over het algemeen nauwelijks Takfir uit. Ze stellen dat onwetendheid een geldig excuus kan zijn voor afwijkende opvattingen (hoewel de Quran en de Sunnah al heel duidelijk zijn gemaakt door de Salaf Saliheen).
Als Salafisten de term 'Salafisme' in zijn oorspronkelijke betekenis zouden volgen, zouden ze een andere kijk hebben op andere stromingen. Zo zouden ze bijvoorbeeld niet geloven in een excuus van onwetendheid voor degenen die afwijken van het rechte pad, en zouden ze Takfir uitspreken over aanhangers van Kufr.
Er zijn verschillende substromingen binnen het zogeheten "Salafisme". Deze substromingen verschillen zowel in kleine als in grote details.
Dit zijn Salafisten die zich voornamelijk bezig houden met het volgen van hun visie op de Islam. Ze volgen in deze zin de oorspronkelijke betekenis van het Salafisme wel op, omdat ze tegen geweld zijn.
Deze groep vormt het merendeel van de Salafistische aanhangers. Ze roepen niet op tot geweld en vermijden politieke kwesties.
De politieke Salafisten houden zich bezig met politieke kwesties. Denk bijvoorbeeld aan oorlogen waar zij zich over uitspreken, en mogelijk anderen aansporen om ter verdediging te komen.
Je zult ze tegenkomen in demonstraties en politieke instellingen, omdat zij van mening zijn dat er ophef nodig is om een probleem aan te kaarten.
Geweldloze Salafisten zijn minder vertegenwoordigd binnen deze groep, aangezien zij zich niet bezighouden met demonstraties en politieke activiteiten. Jihadi-Salafisten zijn waarschijnlijker actief op dit gebied.
Deze subgroep staat beter bekend als Wahhabisten, waarbij voor hen Jihad een grote rol speelt in hoe zij de islam invullen en zien.
Jihad wordt binnen deze subgroep gezien als belangrijkste na de Shahada. Geweldloze Salafisten zijn het hier sterk mee oneens, en roepen zelfs op om Jihadi-Salafisten te bestrijden vanwege hun radicale opvattingen.
Om deze reden worden Jihadisten niet snel gezien als Salafisten, maar eerder als Wahhabisten, welke een term is dat beter geschikter is voor een radicale ondertoon.
Doordat geweldloze Salafisten de meerderheid vormen van de sekte Salafisme, krijgen Jihadi-Salafisten binnen het Salafisme geen ruimte zich verder te manifesteren.
In de meest radicale vorm van deze subgroep wordt het beledigen van de Islam ook als een 'aanval' gezien, waarna geweld geoorloofd is, of zelfs geweld om de islam te verspreiden wordt geoorloofd.
Deze subgroep voert vrijwel alle terroristische aanvallen uit, die bovendien ook onterecht in naam van de Islam worden gepleegd.
Uit dit artikel blijkt dat het Salafisme, ongeacht of de aanhangers de oorspronkelijke betekenis naleven en praktiseren, duidelijk geen direct gevaar vormt voor democratische wetgevingen.
Toch blijft het Salafisme voor sommigen een bron van zorg. Dit komt door de aanwezigheid van zogeheten Jihadi-Salafisten, die eigenlijk geen echte Salafisten zijn maar Wahhabisten.
De overgrote meerderheid van het Salafisme bestaat uit geweldloze aanhangers. Hierdoor wordt de opkomst van extremistische fanatici onderdrukt, wat positief is voor de veiligheid van burgers, buurlanden en de wereld als geheel.
Binnen het Salafisme zijn er veel aanhangers die openlijk hun afkeer uitspreken tegen geweld en de prediking van haat (zoals dit ook hoort).
Abu Athari schrijft over basisprincipes binnen de Islam. Hij zet zijn kritische en goed onderzochte wijze in om de correcte kennis te verspreiden.
Zit je met vragen waar je graag een antwoord op wilt krijgen? Stel jouw algemene of specifieke vraag over de Islam. We staan voor je klaar en geven je binnen 48 uur antwoord.
Vraag stellen