In de Islam is het toegestaan om polygamie te praktiseren. Dit is een Sunnah daad die ook de Sahaba praktiseerden. Ook brengt het voordelen met zich mee.
Polygamie is voor elke moslim een grote test, zowel voor de man als voor de vrouw. Beiden zullen hier grote moeite in ervaren, maar voor de vrouw zal dit toch zwaarder zijn.
Is het toegestaan voor de vrouw om als voorwaarde te stellen dat haar man met geen tweede, derde of vierde vrouw zal trouwen? Hierin is nogal wat controversie ontstaan. De Madhabs spraken zich hierover uit en zorgden voor duidelijkheid en transparantie.
De meerderheid van de Salaf Saliheen waren van mening dat het stellen van zo een voorwaarde geldig is. Ze gaven als argument dat de vrouw hier recht op heeft omdat dit haar aangaat.
Ze heeft ook het recht om in haar stad of land te blijven wanneer zij dit als voorwaarde stelt, zo ook bij het niet participeren in polygamie.
Sommigen onder de Salaf Saliheen waren van mening dat de vrouw dit niet als voorwaarde kan stellen. Zo stelden ze dat dit tegen de Quran gaat en verboden maakt wat toegestaan is.
Er waren in het verleden veel geleerden die van mening waren dat de vrouw als voorwaarde kan stellen dat de man niet met een andere vrouw kan trouwen. Hieronder zie je een aantal van die geleerden en wat ze zeiden over dit onderwerp.
١٠٦٠٩ - أخبرنا عبد الرزاق قال: أخبرنا معمر قال: حدثني يحيى بن أبي كثير أن رجلا تزوج امرأة وشرط لها أن لا ينكح عليها، ولا يتسرى، ولا ينقلها إلى أهله، فبلغ ذلك عمر فقال: عزمت عليك إلا نكحت عليها، وتسريت، وخرجت بها إلى أهلك»
كتاب المصنف - عبد الرزاق
Yahya ibn Abi Kathir overleverde:
"Een man trouwde met een vrouw die twee voorwaarden stelde, namelijk: dat hij niet met een ander trouwt en dat ze haar huis niet hoeft te verlaten (om bij de echtgenoot in te trekken). 'Umar ibn al-Khattab beveelde deze man toen om geen andere vrouw te huwen en haar niet uit haar huis te halen."
[Musannaf Abdurrazzaaq 10609]
[شُرِطَ أَنْ لَا يَتَزَوَّجَ عَلَيْهَا فَإِنْ فَعَلَ فَأَمْرُهَا بِيَدِهَا]
فِيمَنْ شُرِطَ أَنْ لَا يَتَزَوَّجَ عَلَيْهَا فَإِنْ فَعَلَ فَأَمْرُهَا بِيَدِهَا قُلْتُ: أَرَأَيْتَ لَوْ أَنَّ امْرَأَةً شَرَطَتْ عَلَى زَوْجِهَا أَنْ لَا يَتَزَوَّجَ عَلَيْهَا، فَإِنْ فَعَلَ فَأَمْرُ نَفْسِهَا فِي يَدِهَا فَتَزَوَّجَ عَلَيْهَا فَطَلَّقَتْ امْرَأَتُهُ نَفْسَهَا ثَلَاثًا أَيَكُونُ ذَلِكَ لَهَا إنْ أَنْكَرَ الزَّوْجُ الثَّلَاثَ؟
قَالَ: قَالَ مَالِكٌ فِي هَذِهِ الْمَسْأَلَةِ بِعَيْنِهَا: إنَّ ذَلِكَ لَهَا وَلَا يَنْفَعُ الزَّوْجَ إنْكَارُهُ
المدونة لابن سحنون -شرط أن لا يتزوج عليها فإنهم فأمرها بيدها، جلد ٢ صفحة ٧٥
[Hoofdstuk: De voorwaarde dat de man geen andere vrouw trouwt, en als hij dit doet de zaak in de handen van de vrouw ligt]
Ibn Sahnun vroeg aan Ibn Al-Qasim (metgezel van Imam Malik): "Stel dat een vrouw als voorwaarde opstelde dat haar man geen andere vrouw zal huwen, maar hij trouwde als nog met een andere vrouw, dan heeft ze het recht om zelf te beslissen wat ze wil doen (scheiden of blijven). Als hij dan met een andere vrouw trouwt en zij besluit dat ze daardoor wil scheiden, mag ze zichzelf drie keer van hem scheiden. Maar kan ze dit doen als de man deze drievoudige scheiding betwist?"
Ibn Al-Qasim zei: "Malik heeft in deze kwestie gezegd: 'Het recht om te scheiden ligt hier bij de vrouw, dus de weigering van de man om te scheiden heeft hier geen waarde'."
[Al-Mudawannah 2/75 van Ibn Sahnun]
[٢١٥٠ - إن اشترطت عليه ألا يتزوج عليها]
قال إسحاق بن منصور: قلت: امرأة اشترطت على الرجل عند عقدة النكاح ألا تتزوج علي، ولا تتسرى، ولا تخرجني من داري؟
قال: هذِه الشروط كلها لها، فإن تزوج أو تسرى فهي مخيرةٌ، إن شاءت أقامت معه، وإن شاءت فارقته. قال النبي -صلى اللَّه عليه وسلم-: "إِنَّ أَحَقَّ الشُّرُوطِ أَنْ يُوفَى بِهَا مَا أسْتَحْلَلْتُمْ بِهِ الفُرُوجَ".
قال إسحاق: كما قال.
"مسائل الكوسج" (١٠٧٤)
[Hoofdstuk: De vrouw die in het huwelijkscontract als voorwaarde stelt dat haar man niet met een andere vrouw trouwt]
Ishaq ibn Mansour al-Kawsaj vroeg aan Imam Ahmad: "Hoe zit het met de vrouw die als voorwaarden stelt dat haar man met geen andere vrouw trouwt, noch een concubine kan hebben, en haar niet uit haar eigen huis haalt (om bij hem in te trekken)?"
Imam Ahmad antwoordde: "Al deze voorwaarden zijn voor haar (heeft ze recht op). Als de man toch een andere vrouw trouwt of haar uit haar huis haalt, dan kan ze ervoor kiezen om te blijven of om van hem te scheiden."
[Masail Kawsaj 1074]
Er waren ook velen onder de Sahaba en Tabi'een die van mening waren dat het stellen van deze voorwaarde geldig is.
Degenen die dezelfde mening hielden zijn onder anderen: Amr ibn al-'Aas, Shurayh, Umar ibn Abd Al-Aziz en Tawus.
Er waren ook geleerden die het niet eens waren met de voorwaarde om geen andere vrouw te huwen. Deze geleerden spraken zich erover uit in hun boeken.
Imam Shafi'i en Abu Hanifa waren het niet eens met deze voorwaarde. Zij vonden dat zulke voorwaardes tegenstrijdig zijn met de Quran en Sunnah.
قال قائل ما الشرط للرجل على المرأة والمرأة على الرجل مما إبطاله بالشرط خلاف لكتاب الله أو السنة أو أمر اجتمع الناس عليه؟ قيل له إن شاء الله تعالى أحل الله عز وجل للرجل أن ينكح أربعا وما ملكت يمينه فإذا شرطت عليه أن لا ينكح ولا يسرى حظرت عليه ما وسع الله تعالى عليه وقال رسول الله صلى الله عليه وسلم (لا يحل للمرأة أن تصوم يوما تطوعا ووجها شاهد إلا بإذنه) فجعل له منعها ما يقربها إلى الله إذا لم يكن فرضا عليها لعظيم حقه عليها وأوجب الله عز وجل له الفضيلة عليها ولم يختلف أحد علمته في أن له أن يخرجها من بلد إلى بلد ويمنعها من الخروج فإذا شرطت عليه أن لا يمنعها من الخروج ولا يخرجها شرطت عليه إبطال ماله عليها قال الله تبارك وتعالى (فواحدة أو ما ملكت أيمانكم ذلك أدنى أن لا تعولوا) فدل كتاب الله تعالى على أن على الرجل أن يعول امرأته دلت عليه السنة فإذا شرط عليها أن لا ينفق عليها أبطل ما جعل لها وأمر بعشرتها بالمعروف ولم يبح له ضربها إلا بحال
كتاب الأم - الإمام الشافعي - ج ٥ - الصفحة ٧٩
Een persoon vroeg: "Kun je wat voorbeelden benoemen van voorwaarden die tegenstrijdig zijn met de Quran, Sunnah en consensus van de mensen?"
Imam Shafi'i antwoordde toen: "Ja welzeker, met de wil van Allah. Allah stond de man toe vier vrouwen te huwen, dus als de vrouw als conditie opstelt dat hij dit niet kan doen, dan is deze voorwaarde tegenstrijdig met de Quran.
Ook kan ze niet als voorwaarde stellen dat ze haar huis niet uit gehaald kan worden, want Allah bepaalde dat de man zijn vrouw financieel dient te onderhouden."
De man kan ook niet als voorwaarde stellen dat hij haar niet zal onderhouden, want dit gaat tegen haar recht in."
[Al-Umm 5/79 van Imam Shafi'i]
Sommigen onder de Tabi'un (studenten van de Sahaba) zoals Al-Zuhri, Sa'eed ibn al-Musayyib en 'Attaa hielden dezelfde mening: dat het ongeldig is om als voorwaarde te stellen dat de man geen tweede vrouw kan huwen.
Deze geleerden hielden dus de mening dat de vrouw dit niet als voorwaarde kan stellen, dat de voorwaarde ongeldig is, maar dat het huwelijk nog wel geldig blijft.
De meerderheid van de geleerden gingen naar de mening dat het stellen van de voorwaarde om geen polygamie te praktiseren geldig en toegestaan is.
Het leidende bewijs hierin is de overlevering van Umar ibn al-Khattab toen hij deze voorwaarde als geldig verklaarde. Hij deed dit toen hij kalief was, en de Sahaba spraken hem er niet in tegen. Daarnaast is Umar ibn al-Khattab de tweede grootste Sahabi.
Sommige mensen zijn van mening dat het stellen van deze voorwaarde niet geldig is. Hieronder beschrijven wij hun argumenten op waarom het niet toegestaan is om deze voorwaarde te stellen.
Sommigen beargumenteerden dat het tegenstrijdig zou zijn om als voorwaarde te stellen dat de man geen tweede vrouw mag huwen.
Deze bewering is incorrect, omdat dit alleen tegenstrijdig geweest zou zijn als dit de vrouw niet aangaat. Polygamie is tweezijdig. Wanneer de man bepaalt een tweede vrouw te huwen, gaat de eerste vrouw hier ook in mee. De vrouw kan dus zelf bepalen of ze hier wel of niet in mee wil gaan.
Om deze reden is het dus wel geldig en toegestaan wanneer de vrouw als voorwaarde stelt dat de man geen tweede vrouw kan huwen.
Sommigen beargumenteerden dat wanneer de vrouw deze voorwaarde stelt, ze verboden maakt wat toegestaan is.
De weerlegging hierop is dat dit totaal niet het geval is. Het stellen van voorwaarden betekent niet dat je iets verboden maakt wat toegestaan is. Want dit zou dan betekenen dat de Profeet (ﷺ) verboden maakte wat toegestaan is.
Miswar ibn Makhramah overleverde:
"Ali ibn Abi Talib vroeg de dochter van Abu Jahl ten huwelijk toen hij getrouwd was met Fatima.
Ik hoorde Allah's Boodschapper (ﷺ) een Khutbah geven waarin hij zei: "Fatima komt van mij en ik ben bang dat ze zal worden onderworpen aan beproevingen in haar religie. Ik maak niets toegestaan wat verboden is, noch maak ik iets verboden wat toegestaan is, maar bij Allah, de dochter van Allah's Boodschapper (Fatima) en de dochter van de vijand van Allah (Abu Jahl) kunnen nooit samenkomen (vrouwen zijn van één man).
[Sahih Muslim 2449c, Sahih Bukhari 3110]
Het was toegestaan voor 'Ali om de dochter van Abu Jahl te huwen omdat ze moslim werd, maar de Profeet (ﷺ) stelde als voorwaarde dat hij dit niet kan doen zolang hij getrouwd is met Fatima. Maakte de Profeet (ﷺ) hier Haram wat Halal is? Welnee, het is een voorwaarde waar de vrouw recht op heeft.
Op basis van deze Hadith begrepen verschillende geleerden dat het geldig is wanneer de vrouw als voorwaarde stelt dat de man geen tweede vrouw kan huwen, noch dat hij haar uit haar huis kan halen.
Sommigen zijn van mening dat het stellen van deze voorwaarde een bewijs is dat de vrouw haat wat Allah toegestaan heeft gemaakt.
Wat zij dus beweren is onjuist en incorrect. De vrouw stelt deze voorwaarde niet omdat zij polygamie haat, maar ze stelt het eerder omdat ze hier niet in mee wil gaan door bijvoorbeeld jaloezie, lage Imaan of de grote moeite die het vereist.
Het is de vrouw niet verplicht om mee te doen aan polygamie, dus hoe kunnen sommigen beweren dat ze het anders zou haten wanneer ze deze voorwaarde stelt?
Zoals we kunnen zien is dit argument oneerlijk jegens de vrouw. Zij stelt de voorwaarde niet omdat ze haat wat Allah heeft gelegaliseerd. Ze stelt deze voorwaarde slechts omdat ze hier niet in mee wil gaan.
Het is een Sunnah om polygamie te praktiseren. Zouden we bijvoorbeeld ook kunnen zeggen dat wanneer een moslim geen Sunnah gebeden verricht, hij dit dan ook zou haten? Welnee, het blijft een keuze; hetzelfde geldt voor de vrouw die het recht heeft om de keus te maken of ze in polygamie wil participeren.
Abu Athari schrijft over basisprincipes binnen de Islam. Hij zet zijn kritische en goed onderzochte wijze in om de correcte kennis te verspreiden.
Zit je met vragen waar je graag een antwoord op wilt krijgen? Stel jouw algemene of specifieke vraag over de Islam. We staan voor je klaar en geven je binnen 48 uur antwoord.
Vraag stellen