Oordeel over het verlaten van het gebed

Allah heeft de moslims bevolen de vijf dagelijkse gebeden te bidden. Het behoort tot de vijf pilaren van Islam. Wanneer een persoon een van de vijf verplichte gebeden verlaat, dan is dit een grote kwestie.

In dit artikel lees je wat het oordeel is van iemand die het gebed verwaarloost. Verwaarlozing van het gebed houdt in dat je het soms uit laksheid, moeheid of expres verlaat. Ook lees je wat het oordeel is van het compleet verlaten van het gebed, waarbij de persoon nooit bidt. De twee situaties hebben dezelfde oordeel.

Er zijn verschillende meningen over wat het oordeel is van degene die het gebed verlaat.

De verschillende meningen:
  1. "Het is haram om een gebed te verlaten."
  2. "Het is afgeraden om een gebed te verlaten."
  3. "Het is ongeloof om een gebed te ontkennen, maar niet bij het verlaten ervan."
  4. "Het is ongeloof als een persoon het gebed buiten de vastgestelde tijd niet bid."

De correcte mening wat betreft het verlaten van het gebed, is dat het ongeloof is, zelfs al mocht iemand het gebed accepteren en erkennen. De persoon die het gebed uit laksheid of moeheid verlaat, is een kafir. Dit is volgens de mening van de metgezellen en hun studenten, Imam Malik, Imam Shafi'i en Imam Ahmad.

Wanneer het gebed expres buiten de vastgestelde tijd niet wordt gebeden, dan is dat ongeloof. En dit is volgens de overeenstemming van de metgezellen, Tabi'een en Atba Tabi'een (Salaf Saliheen).

Het niet bidden is anders dan het verlaten van sommige verplichte gebeden. Beiden vallen onder ongeloof, maar vereisen een andere aanpak om verbetering te brengen.

Geleerden over verlaten van het gebed

Velen onder de hedendaagse geleerden geloven dat de moslim het gebed niet mag verlaten. Onder hen zijn er die geloven dat het ongeloof is, maar anderen geloven dat het slechts een grote zonde is.

De eerste Islamitische geleerden (metgezellen, Tabi'in en Atba Tabi'in), geloven dat het verlaten van het gebed onder ongeloof valt. Het maakt de moslim een kafir (ongelovige) zodra hij het gebed zonder geldig excuus, buiten de vastgestelde tijd, heeft verlaten.

De Profeet (ﷺ) duidt aan dat het gebed een belangrijk onderdeel van Islam is. Het verschil tussen de moslim en de ongelovige, is het gebed.

De Profeet (ﷺ) zei: "Tussen een man en afgoderij/ongeloof is het verlaten van het gebed." [Sahih Muslim 82]

Naast de overlevering van de Profeet (ﷺ), krijgen we nog meer duidelijkheid van de vrome voorgangers. Zij gaan dieper in op deze zaak, en zeggen zelfs dat hier geen meningsverschil in bestaat.

Shafi'i madhab

Imam Shafi'i zei: "Wie het gebed na de vastgestelde tijd, zonder geldig excuus verlaat, zal gevraagd worden om berouw te tonen van zijn ongeloof. [Muzani gaf als commentaar: 'Het verlaten van het gebed is verlaten van het geloof']" [Mukhtasar pagina 53 van Muzani]

Maliki madhab

Imam Malik zei: "Wie het gebed verlaat wordt gevraagd weer te bidden. Als hij dat niet doet, dan krijgt hij in de Islam de doodstraf (vanwege ongeloof)." [Al-Nawadir wa Ziyadat pagina 150 van Ibn Abi Zayd al-Qayrawani]

Ibn Habib (prominente geleerde van Maliki madhab) zei: "Wie het gebed niet bidt of er nalatig in is (soms niet bidden), is een ongelovige. Dit komt door de woorden van de Profeet (ﷺ) toen hij zei: "Tussen een persoon en afgoderij/ongeloof is het verlaten van het gebed." Degene die de verplichting van het gebed erkent maar het niet bidt, krijgt (in Dar al-Islam) de doodstraf. Dit is hetzelfde als degene die het gebed na de vastgestelde tijd verlaat." [Al-Nawadir wa Ziyadat pagina 150 van Ibn Abi Zayd al-Qayrawani]

Hanbali madhab

Imam Ahmad zei: "Wie niet bidt, is ongelovig." [Al-Jami' Al-Khallal 1377]

Consensus over verlaten van het gebed

Ayyub as-Sikhtiyani zei: "Verlaten van het gebed is ongeloof, en daar bestaat er geen meningsverschil over." [Ta'dhim Qadr as-Salaat 2/935]

Ishaaq ibn Rahawayh zei: "Het verlaten van het gebed is ongeloof. Dit is de visie van de Sahaba totaan mijn tijd: Dat wie het gebed zonder geldig excuus na de vastgestelde tijd verlaat, hij een ongelovige is." [Ta'dhim Qadr as-Salaat 2/295]

Ibn Nasr al-Maruzi zei: "De Sahaba zijn het unaniem over eens, dat het niet bidden van het gebed ongeloof is." [Ta'dhim Qadr as-Salaat 977]

Tips om het verlaten van het gebed te voorkomen

Het is tegenwoordig een bekend probleem dat velen het gebed verlaten. Dit komt bijvoorbeeld aan een gebrek aan interesse, laksheid of moeheid.

De vijf dagelijkse gebeden vereisen inzet van de moslim. Zo is het een uitdaging om deze gebeden vast te houden als men school, werk of andere plichten heeft.

Ongeacht die situaties, is het de moslim verplicht om het gebed te onderhouden. De kwestie van Imaan is een belangrijk onderdeel bij het verrichten van het gebed. Is er een gebrek hieraan? Dan zal het bidden lastiger worden.

1. Weten waarom het gebed verplicht is

Heb je jezelf weleens afgevraagd waarom het gebed verplicht is? We komen te weten dat dit een bekende zaak is, maar hoe begon het eigenlijk?

De vijf dagelijkse gebeden is een van de vijf pilaren van de Islam. Het is gekoppeld aan de fundamenten van de Islam, waardoor het verlaten hiervan tot de daden van ongeloof behoort.

Als kind kreeg je wellicht mee om het gebed te verrichten. Hier kregen velen geen redenen achter, waardoor op latere leeftijd getwijfeld wordt om te gaan bidden.

En Ik (Allah) heb de Djinn en de mens slechts geschapen om Mij te aanbidden.
[51:56 Quran]

Om Allah te kunnen aanbidden, dient er in beginsel kennis te zijn wie Hij is. Dit leren we in het onderwerp van Tawheed. Het is essentieel om de Tawheed te praktiseren om te voorkomen het gebed te verlaten.

Velen praktiseren de Eenheid van Allah niet, waardoor de reden achter het verlaten van het gebed onduidelijk lijkt te blijven. Hier dient dus genoeg aandacht aan besteed te worden.

2. Imaan verhogen

De moslim dient zijn of haar Imaan te verhogen om het verlaten van het gebed te voorkomen.

Dit kan men slechts doen als Imaan in bezit is. De persoon dient de fundamenten van Islam dus in tact te hebben alvorens ze het gebed willen onderhouden.

Imaan is het geloof in Allah. Dit manifesteerd zich in daden en uitspraken. Er is geen Imaan zonder het praktiseren van Tawheed.

De excuses bij het verlaten van het gebed

Er zijn in beginsel geen excuses bij het verlaten van het gebed. Elke volwassene moslim is verplicht het gebed te onderhouden. Zij die dit niet hoeven te doen, zijn: kinderen, geestelijk beperkten of mensen die in coma liggen.

De Profeet (ﷺ) heeft aangegeven wat geldige excuses zijn als de moslim het gebed niet heeft gebeden. Er zijn zo maar twee geldige excuses voor deze kwestie.

1. Vergeten te bidden

Het is een excuus voor de moslim als hij uit vergeetachtigheid een gebed niet heeft gebeden. Het is aan de moslim om dan dat gebed in te halen zodra hij het weer herinnert.

De Profeet (ﷺ) zei: “Wie een gebed vergeet, laat hem het bidden zodra hij het zich herinnert." [Sahih Bukhari 597]

2. Verslapen

Het verslapen gebeurt weleens bij een van de vijf dagelijkse gebeden. De moslim is hiervoor geëxcuseerd en dient het in te halen zodra hij wakker is.

De Profeet (ﷺ) zei: “Wie zich voor een gebed heeft verslapen moet het inhalen.” [Sahih Muslim 684d]

Abu Athari schrijft over basisprincipes binnen de Islam. Hij zet zijn kritische en goed onderzochte wijze in om de correcte kennis te verspreiden.

Heb je vragen over de Islam?

Zit je met vragen waar je graag een antwoord op wilt krijgen? Stel jouw algemene of specifieke vraag over de Islam. We staan voor je klaar en geven je binnen 48 uur antwoord.

Vraag stellen