Wat is Aqeedah?

De term en concept 'Aqeedah' (ook wel geschreven als Aqidah of Aqiedah) komt van de Arabische taal, wat taalkundig 'overtuiging' betekent. In Islamitische context refereert deze term naar credo en geloofsleer.

Aqeedah is dus de geloofsleer van een persoon. Het bevat alle religieuze concepten en onderdelen waar een persoon van overtuigd is.

Waarom is Aqeedah belangrijk?

Aqeedah omvat alle onderdelen waar een persoon van overtuigd is. In de Islam zijn er verschillende onderdelen waar een moslim aan dient over te geven. Denk bijvoorbeeld aan het concept van Tawheed en de zes zuilen van geloof.

De geloofsleer van een moslim is dus belangrijk. Een incorrecte begrip of geloof hierin kan namelijk leiden tot innovatie en dwaling. Het is daarom belangrijk in alles te geloven waar de Profeet (ﷺ) en zijn metgezellen in geloofden.

De moslim volgt de correcte geloofsleer door de correcte interpretatie van Islam te volgen. De Ummah is opgesplitst in 73 sekten, waarvan er zich één op de correcte pad bevindt.

Waar bestaat Aqeedah uit?

De Aqeedah in Islam bestaat uit verschillende geloofsovertuigingen en fundamenten. De moslim gelooft hierin door de interpretatie van de vrome voorgangers (Salaf Saliheen) van Islam te volgen.

1. Zes zuilen van geloof

De zes zuilen van geloof is een onderdeel van Aqeedah. Het bestaat uit het geloof in zes verschillende fundamenten van Emaan (geloof).

  1. Geloof in Allah
  2. Het geloven in Allah bevat het concept van Tawheed. Zo geloof je in Allah zoals Hij Zichzelf heeft beschreven. Hij is De Schepper, volledig uniek en ondefinieerbaar. Hij bezit Namen en Eigenschappen die alléén Hij bezit. En alleen Hij heeft het recht om aanbeden te worden.

  3. Geloof in Zijn Engelen
  4. Allah heeft Engelen geschapen die Hem in alles gehoorzamen. De Engelen hebben verschillende rollen die ze vervullen.

  5. Geloof in Zijn Profeten
  6. Allah heeft verschillende Profeten gezonden. Onder hen zijn Boodschappers die hun volkeren van afgoderij waarschuwden en tot het aanbidden van Allah uitnodigden. De Islam accepteert alle Profeten waaronder Jezus en Moses. Allah zond de laatste Boodschapper naar de gehele mensheid, en dat is is Mohammed.

  7. Geloof in Zijn Boeken
  8. Allah heeft verschillende Boeken gezonden. Deze zijn: Torah (Boek naar Moses), Injeel (Boek naar Jezus), Zabur (Boek naar Dawud) en de Koran (Boek naar Mohammed).

  9. Geloof in Dag des Oordeels
  10. Het geloven in Dag des Oordeels omvat het geloven dat we van de dood zullen worden herrezen, worden geoordeeld naar onze daden en bestrafd (met Hel) of beloond (met Paradijs).

  11. Geloof in Het Lot (Al-Qadr)
  12. Allah heeft alle zaken voorgeschreven alvorens Hij de creatie had geschapen. Zo schreef Hij alles voor van de slechte en goede gebeurtenissen. Hij is van alles op de hoogte, en niets ontsnapt Zijn Kennis.

2. Vijf pilaren van Islam

In de Islam zijn er vijf pilaren waar elke moslim zich aan dient te onderwerpen. Denk bijvoorbeeld aan de Shahada, vijf gebeden of de Zakat.

  1. Shahada
  2. Om moslim te kunnen zijn dient een persoon zich aan de Shahada te onderwerpen. De Shahada is een getuigenis van geloof in Allah en Zijn boodschapper Mohammed.

  3. Het gebed
  4. Moslims bidden vijf verplichte gebeden per dag, elk op haar vastgestelde tijd.

  5. De Zakat
  6. Jaarlijkse aalmoes die aan de moslim behoeftigen wordt gegeven.

  7. Het vasten van de Ramadan
  8. Vasten in de maand Ramadan. 30 of 29 dagen, vastend vanaf aanbreking van dageraad totaan zonsondergang.

  9. Hajj (bedevaart)
  10. De bedevaart naar Mekka, minimaal één keer in de moslim's leven, zolang mogelijk

3. Tawheed

De Eenheid van Allah is een ander belangrijk onderdeel in Aqeedah. Het loslaten ervan staat gelijk aan ongeloof, waardoor je uit de religie treedt.

Dit concept staat nauw verbonden met het geloof in Allah. Het kan in drie vormen worden ingedeeld.

  1. Tawheed Asmaa wa Sifaat
  2. De Namen en Eigenschappen van Allah zijn volledig uniek en kunnen niet gedeeld worden.

  3. Tawheed Rububiyyah
  4. Allah is de Heerser en Schepper van alles en iedereen.

  5. Tawheed Uluhiyyah
  6. Het recht om aanbeden te worden is uitgesloten tot Allah alléén.

Geloofsleer van bekende groeperingen

Er zijn veel groeperingen die verschillen in Aqeedah kwesties. De Ummah is opgesplitst in 73 sekten, waarvan één wordt gered, en dat is Ahlu Sunnah wal Jama'ah. Maar wat geloven de groeperingen die zich tot de Islam rekenen?

Kom te weten wat bekende groeperingen als Asha'arisme, Murjiah en Khawarij geloven. Hieronder beschrijven we de Aqeedah van enkele sekten. Wil je te weten komen wat andere groeperingen als Sjisme en Soefisme geloven? Dat bespreken we verder in de pagina over groeperingen.

1. Ash'arisme

De groepering van de Ash'aries nemen de Attributen van Allah figuurlijk. Dat is in tegenstelling tot wat de Salafisten en Soenieten geloven. Alhoewel de Ash'aries zichzelf toeschrijven tot het Soennisme, is dit niet mogelijk. De twee geloofsleren botsen bij de kwestie 'Eigenschappen van Allah'.

Abu Hasan al-Ash'ari is oprichter van de school. Hij leefde in 260 Hijri en stierf in 324 Hijri. Hij nam eerst de geloofsleer van de Mu'tazilieten aan, maar keerde daar op latere leeftijd van weg. Hij vond de geloofsleer van Ibn Kullab beter bij hem passen.

Ash'aries vernoemen zichzelf naar Abu Hasan al-Ash'ari, maar in werkelijkheid zijn het de volgers van Ibn Kullab. De term Kullabi zou dus beter passen.

Ash'arisme en de Attributen van Allah

Het is van de Aqeedah van Asha'irah om de Uiterlijke Eigenschappen van Allah figuurlijk te interpreteren. Zij geloven bijvoorbeeld dat Allah geen Handen, Gezicht of Ogen heeft.

Het figuurlijk interpreteren van Zijn Uiterlijke Eigenschappen valt volgens de Salaf Saliheen onder ongeloof. Hierdoor wordt het ook wel geloofd dat deze groepering niet tot de moslims behoort.

Soennieten beargumenteren daarentegen dat Allah bezit waar Hij Zichzelf mee beschreef. Hij is niet vergelijkbaar met Zijn creatie. Hij heeft Ogen, Handen en een Gezicht, zoals Hij Zichzelf beschreef.

De creatie en Allah bezitten de eigenschap van bestaan, maar Zijn Bestaan is anders dan die van ons. Hij en Zijn creatie bezitten de eigenschap van genade, maar het is niet vergelijkbaar met elkaar. Zelfde geldt voor Zijn Uiterlijke Eigenschappen.

Doordat de Ash'aries de Uiterlijke Eigenschappen figuurlijk aannemen, valt dit onder de vorm van ontkenning. De geloofsleer van de Ash'arieten komt niet overeen met de correcte begrip van Allah's Eigenschappen.

2. Murjiah

De groepering Murjiah geloven dat Imaan (geloof) zich uitsluit tot het hart en de tong. Ze geloven dus dat daden geen deel uitmaken van Imaan.

Beweert iemand in Islam te geloven en dit met de Shahada getuigt, dan geloven de Murjiah dat deze persoon moslim is. Zelfs al zou die persoon ongeloof plegen in daden, dat zou er volgens de Murjiah niet toedoen.

De Soennieten botsen met de Murjiah in het concept van Imaan. Soennieten geloven dat daden wel uitmaken van Imaan. Laat een persoon een van de vijf pilaren los zonder een geldig excuus te hebben? Dan is dit een daad van ongeloof volgens het Soennisme.

3. Khawarij

Deze sekte behoort tot een van de meest schadelijke sektes van de Ummah. Binnen de Khawarij zijn er ook weer verschillende stromingen. Binnen de Khawarij heb je stromingen die nog moslim zijn, maar anderen vervielen in ongeloof.

Geloofsleer van Khawarij:
  • Rebelleren tegen de leider van Darul Islam (land dat volgens de Shari'ah regeert)
  • Het verrichten van grote zondes is volgens hen ongeloof
  • Volgens de Khawarij daalt Imaan (geloof) niet

De Kharijieten staan bekend om hun rebelse uitingen. Hun slogan komt van de Quran vers: 'Inil Hukmu illa lillah', wat zich vertaald naar 'Het recht van wetgeving en oordeel behoort slechts tot Allah'. En dat Allah als Enige die recht heeft, komt overeen met het Soennisme.

Waar de Kharijieten in verschillen is de implementatie van die vers. Ze gebruiken die uitspraak en zoeken naar blunders in de implementatie van de Shari'ah, zonder volledig inzicht ervan te hebben.

Door hun foutieve begrip van de implementatie, denken ze dan recht te hebben om te rebelleren. Ze denken in dat geval dat de leider niet volgens de Shari'ah regeert, terwijl dat in werkelijkheid wel zo is.

Nou kunnen we niet iedereen een Khariji (volger van Khawarij sekte) noemen. Er zijn situaties waarbij landen daadwerkelijk niet met de Shari'ah regeren. Maar rebelleren is niet de oplossing. En daar dient ook niet naar opgeroepen te worden. Dat is volgens de geloofsleer van Salafi's en het advies van Imam Ahmad (oprichter van Hanbali Fiqh).

Wat is de correcte Aqeedah?

Nu is het belangrijk om te weten wat dan nou de juiste en correcte Aqeedah in Islam is. Doordat er zo veel verschillende groeperingen zijn, kun je door de bomen het bos niet meer zien.

De moslims zijn met betrekking tot Aqeedah en Fiqh bevolen de Profeet en zijn metgezellen te volgen. Zij zijn de bronnen als het komt tot begrip van Islam.

Aqeedah bestaat onder meer uit het praktiseren van Tawheed, onderwerpen aan de vijf zuilen van Islam en geloven in de zes zuilen van Imaan. Het hebben van de correcte Aqeedah bestaat voor een groot deel uit het praktiseren van de Tawheed.

Kennis van Aqeedah vergaar je onder andere door lessen en boeken, maar via het internet is dit ook goed mogelijk. Hieronder beschrijven we in het kort de correcte Aqeedah, dus volgens Ahlu Sunnah wal Jama'ah.

1. Correcte begrip van Tawheed

De Eenheid van Allah is het fundament binnen Aqeedah. Het is daarom essentieel dit allereerst goed te begrijpen en te praktiseren.

Allah heeft iedereen de Fitrah (natuurlijke aanleg) ingeschapen, zodat we de Eenheid van Allah erkennen en herkennen. Het is hierdoor geen kennis die je nog dient te verkrijgen, omdat de natuurlijke aanleg dit al heeft. De kennis dient alleen nog in praktijk genomen te worden.

Hoe praktiseer je Tawheed?

Het praktiseren van Tawheed bestaat uit verschillende componenten. Allereerst de vormen van Tawheed (drie vormen) waarin de Eenheid van Allah uit bestaat. Daarnaast bestaat het uit het verwerpen van Shirk en haar volgers. Excommunicatie van eenieder die grote Shirk begaat is essentieel.

Tawheed vormen

Om de correcte Aqeedah aan te houden dient een persoon aan de Eenheid van Allah over te geven. Hij is Eén in Zijn Heerschappij en niemand heeft de macht over de creatie behalve Hij. Hij is Eén in het recht om aanbeden te worden, omdat niemand anders daar recht op heeft.

Shirk gevaren

Vanuit onze natuurlijke aanleg weten we dat het aanbidden van een ander naast Allah afgoderij is. Dit is automatische kennis die iedereen is gegeven.

Het toekennen van deelgenoten aan Allah valt onder het verrichten van grote Shirk. Niemand kan onwetend zijn van grote Shirk, omdat eenieder automatisch de kennis van Shirk van Allah heeft gekregen.

Takfir op ongelovigen

Verricht een persoon grote Shirk zoals het aanbidden van een standbeeld? Dan dient elke moslim deze persoon te excommuniceren. Het oordelen gebeurt op het waarneembare.

Een persoon kan geen moslim zijn zonder Takfir te verrichten. Zo dient er onderscheid gemaakt te worden tussen gelovigen en ongelovigen. Takfir is een groot onderdeel bij het praktiseren van de correcte Aqeedah.

2. Geloof in de zes pilaren van Imaan

De Profeet (ﷺ) zei: "Imaan houdt in dat je gelooft in Allah, in Zijn engelen, in Zijn Boeken, in Zijn Boodschappers, in de Dag des Oordeels en in het Goddelijke Besluit (Qadr) in het goede en kwaad." [Sahih Muslim 8a]

Geloof in deze zaken is essentieel in Islam. Wanneer een persoon één zaak ervan loslaat en er niet in gelooft, dan kan hij of zij geen moslim zijn. Geloof in Allah betreft ook geloof in Zijn Eenheid (Tawheed). In een ander artikel gaan we dieper in op de zes zuilen van Imaan.

3. Onderwerpen aan de vijf pilaren van Islam

De Profeet (ﷺ) zei: "Islam is opgericht op vijf (pilaren): getuigen dat er geen god is dan Allah, en dat Mohammed Zijn slaaf en boodschapper is (Shahadatayn), de vestiging van vijf verplichte gebeden (Salaat), betaling van Zakat, bedevaart naar de Huis (Hajj) en het vasten van Ramadan (Sawm)." (Sahih Muslim 16c)

Bij het aanhouden van de correcte Aqeedah is onderwerping aan de vijf pilaren essentieel. Het opzettelijk loslaten van een pilaar staat gelijk tot ongeloof. Meer weten over de vijf zuilen van Islam?

4. De sekten en hun excommunicatie (extra kennis)

Dit onderwerp van Aqeedah valt onder geavanceerde kennis. Het is geen verplichte kennis om moslim te kunnen zijn. Wel speelt het als extra kennis die de moslim in zijn religie kan versterken.

Er zijn verschillende sekten die zich tot de Islam toeschrijven. Voorbeelden hiervan zijn de sekten: Murji'ah, Khawarij, Jahmiyyah, Qadariyyah etc. De bedoeling is om terug te keren naar hoe de vrome voorgangers (Salafu Saliheen) met die sekten omgingen.

In deze kwestie van Aqeedah leer je de groeperingen en hun karakteristieken. De vrome voorgangers legden dat duidelijk uit in hun boeken.

Aqeedah boeken van Salafu Saliheen

Wil je jouw kennis uitbreiden door meer over Aqeedah te lezen? Momenteel zijn er verschillende boeken over Aqeedah. Deze boeken zijn voornamelijk in het Arabisch. Het is dus voor de Arabisch-machtige spreker een goede optie deze boeken te lezen.

Enkele boeken van de vrome voorgangers
  • Kitaab Al-Emaan van Abu 'Ubayd al-Qaasim ibn Salaam
  • Kitaab Al-Emaan van Ibn Abi Shaybah
  • Usool Sunnah van Ahmad ibn Hanbal
  • Khalq Af'al al-'Ibaad van Bukhari
  • As-Sunnah van Abu Bakr al-Athram
  • As-Sunnah van Abdullah ibn Ahmad
  • As-Sunnah van Abu Bakr al-Khallal

Toch is het lastig om deze boeken te lezen zonder Arabisch te begrijpen. Het is daarom gelukkig ook mogelijk vertalingen mee te krijgen op het internet.

Er zijn pagina's die quotes delen van de vrome voorgangers, waarbij je al snel wat kennis mee kunt krijgen. Inmiddels helpen we jou met deze website een groot gedeelte van Aqeedah mee te krijgen.

Wil je testen hoeveel je van Aqeedah afweet? Met de kleine quiz van vijf vragen krijg je daar een beter beeld van.

Question Text

Abu Athari schrijft over basisprincipes binnen de Islam. Hij zet zijn kritische en goed onderzochte wijze in om de correcte kennis te verspreiden.

Heb je vragen over de Islam?

Zit je met vragen waar je graag een antwoord op wilt krijgen? Stel jouw algemene of specifieke vraag over de Islam. We staan voor je klaar en geven je binnen 48 uur antwoord.

Vraag stellen